Co zawdzięczamy prof. dr hab. Emilowi Chroboczkowi
Pewnie nie wszyscy w Skierniewicach wiedzą, ile zawdzięczamy prof.Emilowi Chroboczkowi. I to nie tylko w kwestii ogrodnictwa...
Wszyscy, którzy obecnie odwiedzają pałac w Skierniewicach powinni wiedzieć, że zawdzięczają to prof. dr Emilowi Chroboczkowi, który pracując w Skierniewicach od 1932 roku poświęcił całe swoje życie nauce ogrodniczej i zachowaniu zabytków kultury narodowej w Skierniewicach.
Profesor Emil Chroboczek był wybitnym naukowcem znanym w kraju i na świecie, twórcą Instytutu Warzywnictwa i jego pierwszym dyrektorem, humanistą w całym tego słowa znaczeniu. Za najwyższą wartość uważał człowieka i twierdził, „że odrzucić należy przeciwieństwo przyrodoznawstwa i humanistyki na rzecz integralnego pojmowania człowieka, jako twórcy rzeczywistości materialnej i duchowej w której żyje”. Czyż nie jest pięknym przykładem wartości humanistycznych Profesora zbiorowa petycja robotników placówek zakładów warzywniczych w roku 1945 o zwolnienie z odosobnienia Profesora Chroboczka, niesłusznie aresztowanego?
Rozkochany w sztuce i architekturze walczył o renowację i konserwację zabytków. Jego umiłowaniem był pałac Skierniewicki oraz jego odbudowa. Doprowadził go z wielkiego zapuszczenia do stanu takiego, że dawano to za przykład, jak można użytkowanie zabytku połączyć z jego powrotem do dawnej świetności. Za to też dostał od Ministra Kultury i Sztuki odznakę „Za Opiekę nad Zabytkami”.
Gdyby nie aktywna działalność Profesora pałac zapewne byłby przeznaczony zaraz po wojnie do użytkowania jako przedszkole, dom opieki lub dla innej instytucji i podzieliłby los wielu innych tego typu zabytków w kraju, po których już nawet nie pozostał ślad.
Dla swych Skierniewic miał wielkie umiłowanie i poświęcał cenny czas również na działalność społeczną. Rada Miasta Skierniewice w uznaniu zasług prof. Emila Chroboczka w dziedzinie nauki i kultury, działalności społecznej na rzecz miasta, a przede wszystkim za odrestaurowanie Pałacu Prymasowskiego przyznała w dniu 29 grudnia 1995 roku tytuł honorowy „Obywatel Miasta Skierniewice”.
Wraz z odzyskaniem niepodległości 11 listopada 1918 roku i powołaniem Urzędu Powiatowego w Skierniewicach na początku grudnia rozpoczęło się nowe życie w wolnej Polsce.
Pałac Prymasowski był zdewastowany i zniszczony, a niektóre drzwi i okna były pootwierane, jak wspomina prof. Emil Chroboczek, który odwiedził Skierniewice w 1920 roku.
5 września 1939 roku osada pałacowa i miasto Skierniewice zostały zbombardowane. W osadzie zostały poważnie uszkodzone wszystkie trzy oficyny pałacowe, szklarnia i inspekty, budynek gospodarczy, a w polu spłonęła stodoła (z 40 krowami). Pracownicy uratowali płonącą część oficyny I w osadzie pałacowej przygotowanymi wcześniej workami piasku i zapasami wody.
Komendant miejscowego pułku piechoty zajął dla wojska dwa pokoje na pierwszym piętrze od strony północnej pałacu, jednak po kilku dniach wojsko opuściło pałac. 4 marca 1940 roku Skierniewice zostały przejęte przez Zarząd Gospodarstw Rolnych Okręgu Warszawskiego (Ligenschaftsverwaltung des District Warschau), a prof. J. Miklaszewski, rektor SGGW, powierzył prof. Emilowi Chroboczkowi opiekę nad Skierniewicami.
Ochraniając mienie w Skierniewicach z woli rektora SGGW, pracownicy z zakładu naukowego w Skierniewicach widzieli sens moralny ich pracy. Kierowali się apelem radiowym rządu polskiego w Londynie o podejmowanie pracy w dawnych instytucjach polskich pozostających w administracji okupanta. (...) cdn.
Prof. dr hab. Franciszek Adamicki, były dyrektor Instytutu Ogrodnictwa w Skierniewicach (w latach 2011-15), obecnie rektor Wyższej Szkoły Ekonomiczno-Humanistycznej w Skierniewicach.