Opozycja wnioskuje do wojewody o unieważnienie bulwersującej uchwały RM w Łowiczu
Opozycyjni radni Robert Wójcik (SLD) i Mariusz Siewiera (PO) wnioskują do prawników wojewody łódzkiej Jolanty Chełmińskiej o uchylenie uchwały Rady Miejskiej w Łowiczu w sprawie powołania do życia Centrum Rozwoju Lokalnego.
- Nie można pompować pieniędzy podatników w projekt, który został przygotowany po amatorsku, a jego głównym celem nie jest zagospodarowanie miejskiej działki przy ul. Kaliskiej, ale stworzenie dobrze płatnego miejsca pracy dla szefa PiS w Łowickiem (Marcina Kosiorka– przyp. red.) – uważa Robert Wójcik, jeden z autorów pisma.
O komentarz w tej sprawie poprosiliśmy Michała Trzoskę (PiS), szefa Rady Miejskiej w Łowiczu. – Nie zapoznałem się jeszcze z tym pismem, więc na razie trudno mi je komentować – powiedział nam przewodniczący RM w Łowiczu.
Przypomnijmy, że pod koniec czerwca po burzliwej dyskusji na wniosek burmistrza Krzysztofa Kalińskiego, sympatyka PiS, stworzono miejską spółkę, której koncepcję przygotował na zlecenie ratusza Marcin Kosiorek, który jest typowany na prezesa nowego podmiotu gospodarczego, mającego się bilansować za 3-4 lata. On sam nie zgadza się z zarzutami o tworzenie pod niego miejskiej spółki.
- Mamy 30 dni na analizę pisma łowickich radnych – informuje Zygmunt Chabowski z biura prasowego wojewody łódzkiego.
Poniżej przedstawiamy w całości pismo, które 9 lipca zostało wysłane do Urzędu Wojewódzkiego w Łodzi oraz do Regionalnej Izby Obrachunkowej w Łodzi:
Zwracamy się z uprzejmą prośbą o ocenę legalności i uchylenie Uchwały nr X/67/2015 Rady Miejskiej w Łowiczu z dnia 25 czerwca 2015 r. w sprawie utworzenia przez Gminę Miasto Łowicz spółki z ograniczoną odpowiedzialnością pod firmą „Centrum Rozwoju Lokalnego” Sp. z o.o. w Łowiczu (w załączeniu).
Uchwała ta została przyjęta przez Radę Miejską w Łowiczu pomimo braku podstawowych analiz związanych z wpływem spółki na bezrobocie czy też analizy związanej z zasadnością powołania takiej spółki.
Przy powołaniu spółki przez jednostkę samorządu terytorialnego powinno brać się pod uwagę wiele uwarunkowań dotyczących np. tego czym spółka będzie się zajmowała i jak jej funkcjonowanie może wpłynąć na lokalny biznes czy bezrobocie.
Poza strefą użyteczności publicznej gmina może tworzyć spółki prawa handlowego i przystępować do nich, jeżeli łącznie zostaną spełnione dwa warunki:
a)istnieją niezaspokojone potrzeby wspólnoty samorządowej na rynku lokalnym;
b)występujące w gminie bezrobocie w znacznym stopniu wpływa ujemnie na poziom życia wspólnoty samorządowej, a zastosowanie innych działań nie doprowadziło do aktywizacji gospodarczej, a w tym do znacznego ożywienia rynku lokalnego lub trwałego ograniczenia bezrobocia.
W związku z tym istnieje konieczność przeprowadzenia szczegółowej analizy przy powoływaniu takich podmiotów. W tym przypadku taka analiza nie została wykonana.
Odnośnie drugiej przesłanki, należy powołać się na art. 73 ust. 1 pkt 2 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (tj. Dz.U. z 2008 roku Nr 69, poz. 415 ze zmianami). Zgodnie z tą regulacją okres pobierania zasiłku wynosi 12 miesięcy, m.in. dla bezrobotnych zamieszkałych w okresie pobierania zasiłku na obszarze powiatu, jeżeli stopa bezrobocia na tym obszarze w dniu 30 czerwca roku poprzedzającego dzień nabycia prawa do zasiłku przekraczała 150% przeciętnej stopy bezrobocia w kraju. Można zatem pokusić się o stwierdzenie, że gminy, na terenie których bezrobotni pobierają zasiłek na omawianych wyżej warunkach, spełniają kryterium wystąpienia bezrobocia, które pogarsza sytuację życiową mieszkańców. Dodać należy, że bezrobocie na terenie powiatu łowickiego na koniec czerwca 2014 roku wynosiło 10, 2%, a w kraju 12,1%, na koniec maja 2015 roku - w woj. łódzkim 12,0%, w powiecie łowickim 9,6%, więc przesłanka ta nie jest również spełniona.
Ponadto stwierdzić należy, że prowadzenie działalności gospodarczej gmin traktowane jest jako coś zdecydowanie wyjątkowego. Wynika to z subsydiarnej roli, jaką pełnią jednostka samorządu terytorialnego wobec tego typu działalności. Zadaniem samorządu nie jest bowiem generowanie jako takiego zysku w znaczeniu czysto komercyjnym. Zbyt szeroka swoboda na tym polu mogłaby godzić w zasady wolnorynkowej konkurencji. Ponadto trudno nawet sobie wyobrazić, że w normalnych warunkach mogą wystąpić takie niedobory podstawowych dóbr i usług, które nie mogłyby zostać zaspokojone w drodze normalnej podaży.
Niezmiernie ważne są także wyroki Sądów Administracyjnych w sprawie powoływania spółek prawa handlowego przez jednostki samorządu terytorialnego. Przykładem może być wyrok WSA w Gliwicach – sygn. akt: IVSA/GI503/14 z dnia 18.02.2015 roku. W uzasadnieniu można przeczytać, że: „Norma legitymująca jednostki samorządu terytorialnego do uzyskiwania statusu wspólnika w spółkach prawa handlowego, czy to poprzez tworzenie takich spółek czy przystąpienie do już istniejących, jest zawarta w artykule 9 i art. 10 ustawy o gospodarce komunalnej. Jak słusznie zauważa się w treści uzasadnienia kontrolowanego rozstrzygnięcia nadzorczego, uprawnienie wynikające z przywoływanych przepisów art. 9 i art. 10 u.g.k. nie może być odczytywane w oderwaniu od istoty gospodarki komunalnej prowadzonej przez jednostki samorządu terytorialnego. Istotę tę określa się w treści art 1. ust.1 in fine u.g.k. stwierdzając, że polega ona na wykonywaniu przez jednostki samorządu terytorialnego zadań własnych, w celu zaspokojenia zbiorowych potrzeb wspólnoty samorządowej. Przy uwzględnieniu treści art. 1 ust. 1 i 2 u.s.g. oznacza to, że gospodarka komunalna gminy polega na zaspokojeniu zbiorowych potrzeb mieszkańców gminy zamieszkującej jej terytorium. W świetle przywołanych uregulowań można bezspornie wskazać, że istnieje przepis prawa, który pozwala gminie przystąpić do spółki prawa handlowego, jeżeli spółka będzie zajmować się wykonywaniem ciążących na niej zadań własnych. Zadania te muszą być wykonywane w celu zaspokojenia zbiorowych potrzeb wspólnoty samorządowej, a więc mieszkańców tej gminy. Zgodzić się tu należy z poglądem judykatury, że gdyby spółka kapitałowa, do której przystępuje gmina prowadziłaby również działalność wykraczającą poza realizację zadań spoczywających na gminie, to wówczas niejako pośrednio również i gmina byłaby zaangażowana w działalność wykraczającą poza spoczywające na niej z mocy ustawy bądź porozumienia zawartego z organami administracji rządowej zadania. Tego zaś w żadnym przypadku czynić gminom nie wolno”.
W wyroku z dnia 15.12.2010r. – sygn. Akt III SA/Wr 672/10 Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu zawarł następujące tezy, cyt: „Zgodnie z przepisami art.1 ust 2 ustawy z dnia 20 grudnia 1996r. o gospodarce komunalnej (Dz.U. z 1997r. Nr 9 poz. 43 ze zm.) – przytaczanej w dalszych wywodach jako GospKomU – „gospodarka komunalna obejmuje w szczególności zadania o charakterze użyteczności publicznej, których celem jest bieżące i nieprzerwane zaspokajanie zbiorowych potrzeb ludności w drodze świadczenia usług powszechnie dostępnych”. Trafny jest wreszcie argument strony skarżącej wywodzony z ograniczenia zawartego w art. 6 ust 1 ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2001r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.)- dalej Sam.Gmin.U – wedle którego do zakresu działania samorządów gminnych należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Tymczasem działalność hotelarska uznana została za działalność gospodarczą, której prowadzenie zostało zastrzeżone wyłącznie dla przedsiębiorców (art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o usługach turystycznych- tj. Dz.U. z 2004 r. Nr 223, poz. 2268 ze zm, w związku z przepisami ustawy z dnia 2 lipca 2004r. o swobodzie działalności gospodarczej – tj. Dz.U. z 2007r. Nr 155, poz. 1095 ze zm.).
Dotychczasowe wywody prowadzą do ostatecznej konkluzji, że zakwestionowany przez organ nadzoru fragment §3 kontrolowanej uchwały – w zakresie dotyczącym finansowania i realizowania przez Gminę działalności hotelarskiej – w istotny sposób narusza przywołane rozwiązania normatywne.
W § 2 Uchwały Nr 67/2015 Rady Miejskiej w Łowiczu z dnia 25 czerwca 2015 r. w sprawie utworzenia przez Gminę Miasto Łowicz spółki z ograniczoną odpowiedzialnością pod firmą „Centrum Rozwoju Lokalnego” Sp. z o.o. w Łowiczu jest zapisane, że spółka będzie prowadzić działalność turystyczną. Nie mniej jednak w opracowaniu jakie przedstawiał na Sesji Rady Miejskiej pełnomocnik Burmistrza do opracowania koncepcji zagospodarowania nieruchomości w Łowiczu przy ul. Kaliskiej 5 wynika, że będzie to działalność hotelowa (Strategia Centrum Rozwoju Lokalnego w Łowiczu – od strony 10 usługi noclegowe - w załączeniu).
\Ponadto w przedstawionej „Strategii Centrum Rozwoju Lokalnego w Łowiczu” nie podano żadnej analizy tego projektu. Zabrakło tam między innymi: analizy potrzeb, analizy SWOT, analizy ekonomicznej, wskazania źródeł finansowania czy też biznesplanu według którego spółka miałaby funkcjonować. Nie zostały wskazane żadne mierniki według których można by ocenić funkcjonowanie powoływanej spółki. Przytoczono jedynie wachlarz możliwości które jakoby można by wykorzystać.
Ponadto ani Burmistrz Miasta Łowicza, ani autor „strategii” nie potrafili odpowiedzieć na pytania radnych i zaproszonych gości. Nie przedstawiono dokumentów rejestracyjnych spółki, wzoru jej umowy ani żadnych wewnętrznych regulaminów, które w spółce miałyby obowiązywać. Burmistrz nie pokwapił się o przekazanie informacji w jaki sposób będzie prowadził nadzór właścicielski nad spółką i czy w ogóle Urząd Miejski do takiego nadzoru jest przygotowany.
Na Sesji Rady Miejskiej i Komisjach Rady Miejskiej w Łowiczu Pan Burmistrz oznajmił, że spółka będzie się bilansować za 3-4 lata nie wskazał natomiast kwot które trzeba będzie do spółki wtłoczyć ani źródeł ich pochodzenia. Z tego wniosek, że miasto będzie musiało przez 3-4 lata dokapitalizowywać spółkę, a kwota to na dzień dzisiejszy wielka niewiadoma. Sama opracowana strategia również nie zawiera informacji skąd będą pochodzić środki finansowe na spełnienie przepisów bhp i p.poż, na termomodernizację budynku, wymianę instalacji c.o., modernizację pokoi hotelowych, utworzenie sali multimedialnej. Ponadto w przekazanej nam przez Burmistrza miasta niepodpisanej kalkulacji miesięcznych wydatków i przychodów brak jest czynszu dzierżawnego i wynagrodzenia Prezesa Zarządu oraz członków Rady Nadzorczej Spółki (kserokopia kalkulacji w załączeniu). Prócz przychodów z działalności hotelowej (która nie wiadomo jak została skalkulowana) nie zostały wskazane pozostałe źródła przychodów.
W tym miejscu należy się także posłużyć informacją NIK o wynikach kontroli: FUNKCJONOWANIE SPÓLEK KOMUNALNYCH W WOJEWÓDZTWIE LÓDZKIM (LLO-4101-013-00/2013 Nr ewid. 162/2014/P/13/160/LLO). Jednym z zaleceń jest podjęcie przez samorządy gminne działań dotyczących prywatyzacji spółek działających poza sferą użyteczności publicznej. Zdaniem NIK, nieuzasadnione wkraczanie przez spółki miejskie poza sferę użyteczności publicznej, bądź prowadzenie działalności, która może być z powodzeniem realizowana przez podmioty prywatne, może rodzić nieuzasadnione ryzyko naruszenia zasad wolnej konkurencji w obrocie gospodarczym poprzez nieuprawnione uprzywilejowanie tych podmiotów w zakresie ulg i zwolnień, czy też ich faworyzowanie przy dostępie do kontraktów, zamówień lub informacji o znaczeniu ekonomicznym, będących w gestii władz samorządowych.
Biorąc powyższe pod uwagę uważamy, że Rada Miejska w Łowiczu podjęła powyższą uchwałę niezgodnie z obowiązującymi przepisami prawa.