Poczet burmistrzów i włodarzy Łowicza [Zdjęcia]

Rafał Klepczarek

Nadchodzące wybory samorządowe zapowiadają się w Łowiczu bardzo emocjonujaco. Zanim jednak udamy się do wyborczych urn, z okazji 100-lecia odzyskania niepodległości przez nasz kraj, postanowiliśmy przypomnieć włodarzy pelikaniego grodu. Zaczynamy od Leona Gołębiowskiego, który był tak dobrym burmistrzem, że po jego śmierci został pierwszym honorowym obywatelem Łowicza. Kończymy natomiast na Krzysztofie Kalińskim, który rządzi miastem od 12 lat i będzie ubiegał się o reelekcję.

Leon Gołębiowski (1866 – 1932)
Urodzony w Lesznie, otrzymał staranne wychowanie domowe. Gołębiowski ukończył cztery klasy szkoły średniej. Pracę rozpoczął w carskiej administracji w Błoniu pod Warszawą. W latach 1909-11 był prezydentem Łowicza. Podczas walk o Łowicz w 1914 wyjechał do stolicy. Powrócił w lecie 1915 roku. Po ustąpieniu niemieckiego burmistrza sprawował ten urząd od 2 stycznia 1918 roku do 2 kwietnia 1919 roku. Został ponownie wybrany burmistrzem Łowicza 21 czerwca 1923 roku przez prawicową większość w Radzie Miejskiej w Łowiczu. Był bezpartyjny. Działał z wielkim pożytkiem dla miasta. Odszedł ze stanowiska w 1927 roku, gdy do władzy doszła lewica. Ustępujący radni jednogłośnie przyznali mu tytuł honorowego obywatela miasta. Było to pierwsze tego typu wyróżnienie. Przez lata był szefem OSP. Zmarł nagle w 1932 roku i pochowany został na cmentarzu kolegiackim.

Tadeusz Wierusz-Kowalski
Burmistrzem Łowicza był bardzo krótko w 1918 roku.

Stanisław Stanisławski (1872 - 1924)
Urodzony w Kaliszu, gdzie skończył szkołę średnią. Studiował medycynę. Od 1900 roku był ordynatorem szpitala św. Tadeusza w Łowiczu. Bezpłatnie leczył ubogich. Podczas I wojny światowej był na Kaukazie. W 1918 roku został lekarzem miejskim w Łowiczu. W 1919 roku głosami radnych PPS i Żydów został burmistrzem Łowicza. Miejskie finanse zastał w fatalnym stanie. W Radzie Miejskiej był ostro zwalczany przez prawicę. Mimo to dokonał pomiarów miasta, czym wyprzedził inne ośrodki miejskie. Burmistrzem przestał być w 1923 roku, gdy wybory wygrała prawica. W lutym 1927 roku padł ofiarą tyfusu plamistego. Pogrzeb miał charakter manifestacji ludności polskiej i żydowskiej. Zwalczający go tygodnik „Łowiczanin” napisał, że był człowiekiem, który przedkładał cele społeczne nad własne. W 1929 roku jego imieniem nazwano część ul. Piotrkowskiej w Łowiczu.

Kazimierz Bacia (1885-1970)
Ukończył studnia medyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie w 1912 roku. Od 1918 roku lekarz powiatowy w Łowiczu. W 1920 roku w służbie wojskowej. Po zwolnieniu z armii rozpoczął pracę jako lekarz i nauczyciel w Seminarium Nauczycielskim. Sympatyk PPS, z jej ramienia wybrany na burmistrza Łowicza. Piastował tę godność od lipca 1927 roku do maja 1929 roku. Zrezygnował ze stanowiska, bo przeprowadził się do stolicy.

Jan Michalski (1873-?)
Urodził się w Kaliszu. Tam ukończył szkołę średnią. Należał do czołowych działaczy PPS. Po wybuchu I wojny światowej deportowany do Irkucka, gdzie był dyrektorem fabryki obuwia. W 1918 roku wrócił do Kalisza, gdzie został prezydentem. W czerwcu 1918 roku na wniosek premiera Wincentego Witosa, został na 2 tygodnie ministrem aprowizacji. Burmistrzem Łowicza został 6 czerwca 1929 roku. Działał w trudnych warunkach wielkiego zadłużenia miasta. Wprowadzał drastyczne oszczędności. W marcu 1934 roku ustąpił ze stanowiska.

Jan Czarnowski
Przez krótki czas po rezygnacji Jana Michalskiego był burmistrzem komisarycznym Łowicza. Przed nominacją pracował w łowickim magistracie. Był inżynierem. Przyczynił się do powstania miejskiej elektrowni w Łowiczu.

Jan Myśliwiec (1895 - ?)
Urodzony w Cudo w województwie lwowskim. Gimnazjum ukończył w Przemyślu. Od 1914 roku służył w 2 pułku ułanów Legionów Polskich. W 1917 roku został internowany przez Austryjaków wraz z towarzyszami na Węgrzech. Walczył w wojnie polsko-bolszewickiej 1920 roku. Pracował w Pocztowej Kasie Oszczędności w Warszawie. Był osobą bezpartyjną. 27 lutego 1934 roku został wybrany na burmistrza Łowicza. Na jego kadencję przypada pierwsza próba ściągnięcia turystów do Łowicza. Na początku 1937 roku zrezygnował ze stanowiska.

Feliks Niedzielski (1894-1944)
Urodzony we wsi Okręt w powiecie łowickim. Pochodził z rodziny wielodzietnej. W 1914 roku ukończył Łowicką Szkołę Realną. Podczas I wojny światowej rozpoczął pracę w administracji publicznej. W latach 1917 - 1918 współdziałał z POW. Przez 10 lat był inspektorem samorządu gminnego w pow. łowickim. Od 10 marca 1937 roku burmistrz Łowicza. Po wrześniu 1939 roku przyczynił się do zabezpieczenia zbiorów muzeum łowickiego. Na początku 1940 roku Niemcy pozbawili go stanowiska. Zamieszkał w Głownie, gdzie otworzył piwiarnię. Aresztowany i rozstrzelany w Warszawie. Pozostawił żonę oraz dwoje dzieci.

Jakub Wolff
Był z pochodzenia Niemcem. Z tego też powodu hitlerowcy powołali go w 1939 roku na burmistrza Łowicza. Wcześniej był wójtem Bolimowa. Miejskiemu samorządowi w Łowiczu przewodził do 1941 roku.

Antoni Kutkowski
W latach 1940-1941 był przez krótkie okresy pełniącym obowiązki burmistrza Łowicza. Był członkiem polskiej konspiracji walczącej z okupantem. Działał w Polskiej Organizacji Zbrojnej. W marcu 1941 roku został aresztowany przez hitlerowców. Trafił do więzienia gestapo w Warszawie. Stamtąd wywieziono go wraz z innymi Polakami do lasu palmirskiego i rozstrzelano. Wśród zamordowanych było 20 łowiczan. Żona Kutkowskiego w czasie okupacji pomagała ukrywającym się Żydom. Została odznaczona medalem Sprawiedliwy wśród narodów świata.

Sergiusz Kazancew
Syn carskiego urzędnika urodzony w Łowiczu. Po I wojnie światowej wrócił do Łowicza. Niemcy powołali go na burmistrza Łowicza w 1943 roku. Pełnił te obowiązki do 1945 roku, gdy miasto zajęli Sowieci. Kazancew, mimo rosyjskiego pochodzenia, został aresztowany przez NKWD. Po wojnie był kierownikiem łowickiego cechu rzemiosł różnych. Łowiczanin prawosławnego wyznania spoczął na zaniedbanym dziś cmentarzu przy ul. Listopadowej.

Władysław Jarzyński
Był burmistrzem Łowicza przez trzy tygodnie w 1945 roku. Do dziś po mieście krążą nieoficjalne informacje jakoby Jarzyński został pozbawiony urzędu burmistrzowskiego dyscyplinarnie za jakieś nadużycia. Nie miało to ponoć tła politycznego.

Eugeniusz Konopacki (1904-1972)
Urodził się w Chicago w USA. Ukończył cztery klasy gimnazjum. Pracował zarobkowo od 15 roku życia. Od 1924 roku zatrudniony w gospodarce komunalnej Łowicza. Od 1925 roku członek PPS, organizator Czerwonego Harcerstwa w Łowiczu, członek rady krajowej. Kilkukrotnie zatrzymywany przez policję. W latach 1931-38 należał do KPP. Podczas okupacji niemieckiej wstąpił do PPR. Od 1944 roku członek konspiracyjnej Powiatowej Rady Narodowej w Łowiczu. Od stycznia 1945 należał do egzekutywy Kom. Pow. PPR. Od 12 lutego 1945 do 1948 roku burmistrz Łowicza. Był też starostą w Piotrkowie Trybunalskim, wicestarostą skierniewickim i sekretarzem prezydium WRN w Łodzi. Zmarł w Łodzi. Pochowany na łowickim cmentarzu Emaus. Za jego czasów na Starym Rynku powstał „pręgież”, jak część łowiczan nazywał pomnik wdzięczności Armii Czerwonej.

Wacław Falkowski
Był szefem Miejskiej Rady Narodowej w Łowiczu w latach 1945 – 1948. Starał się o budowę betonowego mostu na ul. Mostowej na Bzurze. Jako szef MRN prosił Milicję Obywatelską o dopilnowanie sprzątania śmieci na ówczesnym Rynku im. Kilińskiego (Nowy Rynek) i na Przyrynku po odbywających się tam targach. Za jego czasów maszynistka w magistracie zarabiała miesięcznie 1,5 tys. zł, a on miał sam fundusz reprezentacyjny w kwocie 5 tys. zł.

Franciszek Badura
W latach 1949-1951 był przewodniczącym Miejskiej Rady Narodowej w Łowiczu. Za jego rządów zerwano m. In. stary bruk na ówczesnym Rynku Kilińskiego (Nowy Rynek). Podczas wykopalisk archeologicznych w 2005 roku okazało się, że jeszcze niżej leży nieruszane wcześniej kocie łby z I połowy XVI wieku. Był nauczyciele języka niemieckiego w liceum handlowym.

Waleria Gładkówna
Była przewodniczącą Miejskiej Rady Narodowej w latach 1951 – 1961. W lipcu 1955 roku została odznaczona uchwałą rady państwa srebrnym krzyżem zasługi za wkład w pracę społeczną i zawodową w MRN w Łowiczu. Była działaczką łowickiego harcerstwa. Związała się z działaczem partyjnym, który był szefem łowickiego zakładu energetycznego. Gładkówna ułatwiła powstanie Łowickiej Spółdzielni Mieszkaniowej.

Stanisław Gołda
Zastąpił na stanowisku przewodniczącego Miejskiej Rady Narodowej w Łowiczu. Piastował tę funkcję w latach 1961-1964. W prezydium MRN dział też na początku lat 70. XX wieku. Potem wyprowadził się do Łodzi. Za jego rządów w MRN sekretarzem powiatowego komitetu PZPR była niejaki Bal. W Łódzkiej żartowało się, że Łowicz, to najweselsze miasto w kraju, bo rządzi w nim gołda i panuje bal.

Stanisław Rokicki
Był przewodniczącym Miejskiej Rady Narodowej w Łowiczu w latach 1964-1969. Wcześniej był sekretarzem prezydium MRN. Do Łowicza przyjechał z Łyszkowic, gdzie był szefem gminnej rady narodowej. Z racji zajmowanej funkcji był w miejskim komitecie społecznym ORMO. Został on powołany za jego kadencji. Za rządów Rokickiego odnowiono miejską zieleń. Postawiono też betonowe misy dekoracyjne z kwiatami, które z krajobrazu miasta zniknęły stosunkowo niedawno. Za jego czasów powstało część pawilonów handlowych na ul. Bieruta (ul. Zduńska). Potem był szefem centrali węglowej. Zmarł tragicznie śmiercią samobójczą.

Stanisław Staszewski
Był przewodniczącym Miejskiej Rady Narodowej w latach 1969-1972. Pochodził z Głowna. Ożenił się z łowiczanką. Był prezesem PSS „Społem” w Łowiczu lub Głownie. Za jego czasów powstała ulica Wiejska, przy której znajduje się zbudowany w latach 70. zakład karny. Z kolei drogę biegnącą przy rdzawej hałdzie odpadów po fabryce chemicznej z początku XX wieku nazwano ulicą Czerwona Góra.

Józef Stabryła
W latach 1972-1973 była przewodniczącym Miejskiej Rady Narodowej w Łowiczu. Był też pierwszym naczelnikiem miasta w Łowiczu. Piastował tę funkcję do 1974 roku. Powołał do życia Ośrodek Sportu i Rekreacji w Łowiczu. Za jego czasów w mieście powstało osiedle przy ul. Wodociągowej (ul. Starzyńskiego). Nadano mu nazwę 22 Lipca. Za jego rządów powstał w mieście pierwszy rejestr psów. Potem pracował w zakładzie dziewiarskim Syntex. Zginął w nim śmiercią samobójczą.

Teresa Borkowska (1936-2009)
Urodziła się na Wołyniu w rodzinie ziemiańskiej. Jej rodzina została wysiedlona przez Sowietów do Archangielska. Jako repatrianci wrócili do Polski w 1946 roku. Osiedlili się w Łowiczu, bo tu mieszkała siostra matki Borkowskiej. Teresa Borkowska ukończyła I LO w Łowiczu. Potem zaocznie administrację na Uniwersytecie Łódzkim. Zastąpiła na stanowisku naczelnika miasta Józefa Starbryłę. Pełniła tę funkcję w latach 1975-1981. Za jej rządów na kamienicy przy Starym Rynku powieszono tablicę upamiętniającą pobyt Napoleona w Łowiczu. W 1981 roku zrezygnowała ze stanowiska. Pracowała potem w łowickim Energopolu. W połowie lat 90. Przeniosła się do Gdyni, gdzie przeżyła ostatnie swoje lata.

Eugeniusz Bobrowski (1946)
Urodził się w Nakorach koło Siedlec. Szkołę podstawową kończył w Nakorach i pobliskiej Krynicy, a średnią Bielsku Podlaskim. Studiował na Akademii Rolniczej w Poznaniu. Do powiatu łowickiego trafił jako nauczyciel przedmiotów zawodowych w technikum ochrony roślin w Zduńskiej Dąbrowie. Był wiceprezesem Wojewódzkiego Związku Kółek Rolniczych w Skierniewicach z siedzibą w Łowiczu. Tuż przed stanem wojennym w 1981 roku został wybrany na naczelnika miasta Łowicza. Piastował tę funkcję do 1988 roku. Potem pracował jako dyrektor szkoły rolniczej w Łowiczu. W latach 2002-2006 i 2006-2008 był wicestarostą łowickim. Związany z SLD.

Krzysztof Górski (1949)
Urodził się w Łowiczu. Skończył Szkołę Podstawową nr 2 w Łowiczu, a następnie miejscowe technikum mechaniczno-elektryczne przy ul. Podrzecznej. Pierwsza jego praca, to zatrudnienie w fabryce kabli w Ożarowie. Potem pracował też w łowickim POM i Energopolu, którym kierował. W ZSRR budował elektrownię atomową w Kursku. Po powrocie do Łowicza został zastępcą naczelnika miasta w 1986 roku. Od 1988 do 1990 był naczelnikiem miasta Łowicza. Potem pracował w bankowości kierując oddziałami różnych banków, w tym Pekao SA i Kredyt Banku. Był też miejskim radnym. Od trzech lat pracuje w OSM w Łowiczu.

Łukasz Kazłowsk (1946)i
Urodził się w Łowiczu 10 stycznia 1946 roku. Był pierwszym demokratycznie wybranym burmistrzem Łowicza. Zarządem miasta kierował od 16 czerwca 1990 roku do 8 grudnia 1991. W 1991 roku zainaugurował cykl darmowych koncertów dla mieszkańców miasta z cyklu „Burmistrz miasta zaprasza”. Za jego czasów miasto sprzedało artyście malarzowi Andrzejowi Biernackiemu dawny zbór protestancki, w którym dziś mieści się Galeria Browarna. Decyzją burmistrza Kazłowskiego z centrum Starego Rynku w kwietniu 1994 roku zniknął komunistyczny obelisk postawiony po wojnie z „wdzięczności” dla Armii Czerwonej. Na zlecenie władz Łowicza w 1945 roku zbudowała go firma jego… ojca. Po odejściu z ratusza przez lata pracował jako dyrektor Technikum Przemysłu Spożywczego w Łowiczu, a potem utworzonego na bazie tej szkoły III Liceum Ogólnokształcącego. W 2003 roku przyczynił się do nadania szkole imienia kardynała Stefana Wyszyńskiego. Do dziś uważany jest za „najuczciwszego” włodarza miasta.

Władysław Durka (1943)
Urodził się w Łowiczu 21 czerwca 1943 roku. Na stanowisku burmistrza Łowicza zastąpił Kazłowskiego (wcześniej był jego zastępcą). Piastował tę funkcję od 9 grudnia 1991 roku do 7 lipca 1994 roku. Za jego czasów powstała w mieście Wyższa Mazowiecka Szkoła Humanistyczno-Pedagogiczna, która była pierwszą uczelnią wyższą w Łowiczu. Jest pamiętany przez część byłych i obecnych pracowników ratusza, jako ten, który zwolnił wielu urzędników. Dziś odcina się od czasów, gdy był szefem samorządu miejskiego.

Ireneusz Jabłoński (1961)
Urodził się 27 lipca 1961 roku w Piławie Górnej na Dolnym Śląsku. Burmistrzem Łowicza był od 8 lipca 1994 roku do 16 listopada 1997 roku. Wtedy to zrezygnował ze stanowiska. Był wtedy też członkiem władz krajowych Unii Polityki Realnej. W wyborach w 1993 roku bez efektu ubiegał się o mandat poselski. W połowie lat 90. był członkiem rady prezydenckiej ds. samorządu terytorialnego przy Lechu Wałęsie. Od 2003 roku pracuje w Centrum im. Adama Smitha. Do 2010 roku był szefem Bankowego Funduszu Leasingowego SA. Obecnie prowadzi własną firmę konsultingową z zakresu zarządzania przedsiębiorstwem. Mieszka w Łodzi.

Grzegorz Michalak (1964)
Urodził się 20 marca 1964 roku w Łowiczu. Za burmistrza Jabłońskiego był wiceburmistrzem. Po jego rezygnacji objął rządy w mieście. Był burmistrzem Łowicza od 28 listopada 1997 roku do 3 marca 1998 roku. W latach 2002 – 2006 był miejskim radnym w Łowiczu. W 2006 roku został wybrany do Sejmiku Województwa Łódzkiego z ramienia PiS. W 2010 roku ponownie z listy tej partii wszedł do Rady Miejskiej w Łowiczu. Ma żonę i dwoje dzieci.

Ryszard Budzałek (1952)
Urodził się 6 marca 1952 roku w Łowiczu. Z wykształcenia magister inżynier elektryk. Przez lata był zawodowo związany z firmą dziewiarską Syntex w Łowiczu. 4 listopada 1998 roku został wybrany na burmistrza Łowicza. Piastował tę funkcję do 6 grudnia 2006 roku. W 2002 roku w drugiej turze wyborów pokonał Zbigniewa Kuczyńskiego, dyrektora OSiR w walce o burmistrzowski łańcuch. Cztery lata później nie dał rady Krzysztofowi Kalińskiemu.

Krzysztof Kaliński (1957)
Urodził się w Błędowie w rodzinie rolniczej. Ukończył Szkołę Podstawową w Błędowie. Naukę kontynuował w Liceum im. J. Chełmońskiego w Łowiczu. Na Uniwersytecie Łódzkim studiował historię. Od początku lat 80. XX wieku był nauczycielem w różnych szkołach. W 1984 roku rozpoczął pracę w I LO w Łowiczu. Pracował tam do 2006 roku, gdy po raz pierwszy wybrano go na burmistrza Łowicza. Godność tę piastuje do dziś. W latach 2002-2006 był szefem Rady Miejskiej w Łowiczu. Ma żonę Alicję i pięcioro dzieci. Jego pasją nadal pozostała historia.

Jak Państwo widzą nie dysponujemy zdjęciami wszystkich włodarzy Łowicza. Jeśli posiadacie Państwo fotografie wymienionych tu osób, których zdjęć nie opublikowaliśmy, to prosimy o ich użyczenie i przesłanie w formie elektronicznej na adres r.klepczarek@dziennik.lodz.pl lub też o kontakt telefoniczny: Rafał Klepczarek, nr tel. 607 244 376. Serdecznie dziękujemy za każdą pomoc.