Fot. polskapresse
Polacy preferują rodziny wielodzietne, chcą mieć więcej dzieci, ale często się na to nie decydują. W wielu przypadkach powstrzymują ich złe warunki mieszkanie oraz obawy przed tym, czy poradzą sobie finansowo – wynika z badania Domu Badawczego Maison na zlecenie Warsaw Enterprise Institute.
– Nie chodzi tu o luksusy, nie chodzi o wygodne życie, ale o to by mieć warunki wystarczające na to co jest standardem współczesnego życia. Od młodych ludzi oczekuje się niezależności, samodzielności i odpowiedzialności. Nic więc dziwnego, że często rezygnują z posiadania większej liczby dzieci, gdy nie mają stabilnej sytuacji zawodowej, finansowej, czy odpowiednich warunków mieszkaniowych – powiedziała autorka badania, prof. Dominika Maison.
Polacy mają bardzo negatywną opinię na temat polityki prorodzinnej w Polsce – niemal 90% uważa, że jest ona zła. Na dodatek Polacy mają poczucie, że „wszędzie” w tym obszarze jest lepiej niż w Polsce. Uważają, że najlepsza polityka prorodzinna jest w Norwegii, Wielkiej Brytanii oraz w Niemczech, wierzą nawet, że polityka prorodzinna w Hiszpanii, Czechach, czy Rosji też jest lepsza niż w Polsce.
Aby poprawić tę sytuację, zdaniem większości potrzebne są rozwiązania systemowe – ludziom musi się „żyć lepiej i normalniej”. Rozwiązaniem nie jest jednorazowa pomoc (jak np. becikowe, czy płatny urlop dla ojca), ale działania długofalowe: wyższe zarobki (61% Polaków), systematyczne dodatki do pensji za każde dziecko (45%), stabilizacja na rynku pracy (44%) oraz systemowe ułatwienia dla pracujących matek (34%).
– Nie jest prawdą, że Polacy nie chcą mieć dzieci. Zaledwie 4% Polaków twierdzi, że nie chce mieć dzieci w ogóle. Cały czas w Polsce dominuje preferencja modelu rodziny 2+2, a nawet 2+3 – 91% Polaków uważa, że idealna rodzina to rodzina z dwójką (61%), a nawet z trójką dzieci (30%) – powiedział Marcin Bagiński, ekspert Warsaw Enterprise Institute.
– Rodzina z jednym dzieckiem to preferencja zaledwie 5% Polaków. Dlaczego więc tak mało się rodzi dzieci w Polsce i najbardziej powszechny jest model rodziny, którego Polacy wcale nie chcą, a więc małżeństwo z jednym dzieckiem? – pyta Bagiński.
Dlaczego Polacy nie mają więcej dzieci? Odpowiedź na to pytanie jest bardzo złożona i wykraczająca poza zakres tego badania. Badanie to pokazuje jednak pewien aspekt problemu. Po pierwsze, spośród tych, którzy nie mają jeszcze dzieci, przyczyny często są powiązane po prostu z brakiem odpowiedniego partnera. Takich, którzy nie mają dzieci i zdecydowanie nie chcieli by ich mieć w przyszłości jest zaledwie 9%, natomiast 78% myśli o posiadaniu potomstwa.
Zdecydowanie większym problemem jest to, że mimo iż 76% Polaków chciałoby mieć 2 lub 3 dzieci, większość z nich poprzestaje na jednym dziecku. Dlaczego tak się dzieje? Najczęściej wskazywane przyczyny to niewystarczające warunki materialne (74%) lub obawa przed ich pogorszeniem (61%). Co ciekawe, zdecydowanie rzadziej są wskazywane obawy związane z reakcją pracodawcy. Podobnie w przypadku czynników, które by mogły zachęcić do posiadania dzieci, na pierwszym miejscu są czynniki związane z polepszeniem sytuacji materialnej (80%).
Polacy mają uzasadnione i nieuzasadnione obawy. Wyniki przeprowadzonego badania pokazują, że istnieje wiele mitów, nieprawdziwych przekonań i stereotypów nagromadzonych wokół kwestii dzieci i tego jak się ludziom wydaje co powstrzymuje Polaków przed ich posiadaniem. Nie zawsze jest to zbieżne z tym, co naprawdę jest problemem. Na przykład Polacy zapytani co ich zdaniem jest najważniejszą przyczyną małej liczby urodzeń wskazują obawę kobiet przed utratą pracy (55%) oraz koncentrację na karierze (47%).
Natomiast respondenci zapytani co ich samych powstrzymuje przed posiadaniem (większej liczby) dzieci wskazują na pierwszym miejscu brak wsparcia finansowego ze strony państwa (43%), trudności mieszkaniowe (33%) i wysokie koszty wychowania dzieci (33%). Obawy związane z utratą pracy lub zachwianiem kariery zawodowej są wskazywane zdecydowanie rzadziej. Pokazuje to, że rzeczywiste przyczyny odbiegają od tego „co ludziom się wydaje”.
Badanie zostało zrealizowane w styczniu 2015 roku przez Dom Badawczy Maison na zlecenie Warsaw Enterprise Institute. Badanie zostało przeprowadzone metoda CAWI na Panelu Badawczym Ariadna na próbie 1078 dorosłych Polaków. Próba była ogólnopolska, reprezentatywna ze względu na płeć, wiek i wielkość miejscowości zamieszkania