Raty kredytów w złotych też mogą znacznie wzrosnąć
Zawirowania na rynku finansowym mogą odmienić sytuację kredytobiorców. Jedyną radą jest czynienie oszczędności, pozwalające spłacać wyższe raty.
Dwudziestoprocentowy nagły wzrost wysokości spłacanych rat wstrząsnął społecznością tych kredytobiorców, którzy zdecydowali się swego czasu zadłużyć w szwajcarskich frankach. To już temat nie tylko dnia lub tygodnia - o finansowym szoku i sposobach poradzenia sobie z problemem media i urzędnicy trąbią od ponad miesiąca.
Ci, którzy nie dali się namówić na, bardzo ongiś korzystny, kredyt we frankach, triumfują a ich przezorność jest co i rusz wychwalana. Czy słusznie? Wszak przez wszystkie lata płacili dużo wyższe raty niż "frankowicze".
To jednak nie jedyny powód, by ostudzić dobre samopoczucie i optymizm tych, którzy kredyt wzięli w bezpiecznych złotówkach. Mało kto z ich grona zdaje sobie bowiem sprawę z tego, że miesięczne spłaty kredytów w rodzimej walucie, tak jak tych we frankach, mogą też w krótkim czasie wzrosnąć nawet o 20 procent.
- Z naszych wyliczeń wynika, że tak się stanie jeśli WIBOR powróci do poziomu sprzed dwóch lat. Jeśli WIBOR wyniesie tyle, ile w marcu 2008 r., rata wzrośnie prawie o połowę - wyjaśnia Jarosław Sadowski, główny analityk Expander Advisors.
WIBOR (Warsaw Interbank Offered Rate) - referencyjna wysokość oprocentowania kredytów na polskim rynku międzybankowym - wynosi obecnie (dane z 27 stycznia) 2,01 proc. Jeśli powróci do poziomu ze stycznia 2013 r. (4 proc.), osoby zadłużone w złotych czeka to samo, co w ostatnim czasie dotknęło "frankowiczów" - podwyższenie raty o 20 procent. Gdyby WIBOR wyniósł tyle, ile w marcu 2008 roku (6 proc.) rata kredytu złotówkowego wzrosłaby o niemal połowę (patrz tabelka obok).
Sytuacja "frankowiczów" to nauczka, wyliczenia Expandera to przestroga: zaciągając kredyt hipoteczny warto tak dobierać jego wysokość, aby stać nas było nie tylko na spłatę rat ale również na gromadzenie dodatkowych oszczędności.
Najlepszym sposobem na przygotowanie się na wzrost comiesięcznych spłat jest regularne odkładanie pieniędzy w okresie gdy stopy procentowe - a więc i raty - są niskie. Jeśli nasze zobowiązanie wzrośnie, będziemy mogli skorzystać ze zgromadzonego kapitału i przez pewien czas utrzymać poziom życia na wcześniejszym poziomie.
To, oczywiście, podpowiedzi na czas zmian "w granicach rozsądku". Zagrożeniem jest też jednak jakikolwiek poważny kryzys. - Dla przykładu, obecnie w Rosji stopy procentowe zostały podwyższone do17 procent. W Polsce taki poziom WIBOR obowiązywał w maju 2001 roku. Gdyby w przyszłości zwiększono jego wysokość do ówczesnego poziomu, rata zaciągniętego obecnie kredytu na kwotę 300.000 zł na 25 lat wzrosłaby ponad trzykrotnie - z 1.584 zł aż do 4.791 zł. W rezultacie większość kredytobiorców nie byłaby w stanie podołać spłacie - mówi Jarosław Sadowski.
Czy jest jakieś dobre wyjście z takiej sytuacji? Teoretycznie mogłaby to być sprzedaż mieszkania i spłata kredytu. Jednak w praktyce - gdyby jednocześnie na sprzedaż zostały wystawione tysiące mieszkań - trudno byłoby znaleźć nabywcę. Ponadto ceny nieruchomości drastycznie by wtedy spadły, a więc nawet kwota uzyskana z transakcji mogłaby nie wystarczyć na spłatę długu. Niewiele dałoby tez wydłużanie okresu kredytowania.
- Obecnie proponowane są liczne zmiany regulacji dotyczących kredytów hipotecznych. Dobrze byłoby wprowadzić w życie nie tylko rozwiązania ułatwiające życie zadłużonym we frankach. Warto zawczasu zabezpieczyć przed drastycznym wzrostem raty także tych, którzy wybrali kredyty w złotych - mówi Jarosław Sadowski.
Wiktor Sawiuk
Jak może wzrosnąć rata kredytu w złotych
WIBOR 3M Kiedy Rata przy danej obowiązywał stawce WIBOR taki WIBOR
2,01% 27 stycznia 2015 1.584 zł
3% maj 2013 r. 1.752 zł
4% styczeń 2013 r. 1.931 zł
5% sierpień 2012 r. 2.118 zł
6% marzec 2008 r. 2.313 zł
7% sierpień 2004 r. 2.516 zł
10% maj 2002 r. 3.157 zł
15% sierpień 2001 r. 4.311 zł
17% (tyle wynoszą obecnie stopy procentowe w Rosji) maj 2001 r. 4.791 zł
19,90% listopad 2000 r. 5.497 zł
Obliczenia dla kredytu na kwotę 300.000 zł na 25 lat z marżą 1,99%.
Opracowanie: Expander Advisors