Rehabilitacja dla wybranych, czyli długie kolejki do ćwiczeń
Choć pieniędzy jest coraz więcej, w Polsce pogarsza się dostęp pacjentów do rehabilitacji leczniczej: rośnie liczba oczekujących, wydłuża się czas oczekiwania, kurczy lista miejsc, oferujących rehabilitację bez kolejki - alarmuje Najwyższa Izba Kontroli w najnowszym raporcie.
- Na problemy z dostępem do rehabilitacji mają wpływ takie zjawiska, jak starzenie się społeczeństwa i choroby cywilizacyjne, duża liczba wypadków komunikacyjnych oraz wypadków przy pracy - mówi Paweł Biedziak, rzecznik NIK. - Spory kłopot stanowi też praktyka wystawiania przez lekarzy skierowań na rehabilitację osobom, które nie zawsze jej potrzebują oraz zwyczaj oczekiwania na świadczenie przez jednego pacjenta w wielu kolejkach w różnych placówkach- dodaje Paweł Biedziak.
NIK podaje, że w 2013 roku Narodowy Fundusz Zdrowia miał na zabiegi rehabilitacyjne 15 procent więcej pieniędzy niż trzy lata wcześniej. W tym czasie wzrosła też lista specjalistów, zajmujących się rehabilitacją.
Jednak zdaniem NIK dostępność świadczeń w tym okresie zmalała - na koniec 2011 roku na zabiegi w pracowniach fizjoterapii zapisanych było 400 tysięcy Polaków, a na koniec 2013 roku - 613 tysięcy. Przeciętny czas oczekiwania na wizytę wzrósł z 41 do 61 dni. Z kolei liczba osób czekających na leczenie na oddziale rehabilitacyjnym wzrosła w tym czasie ze 114 do 150 tysięcy, a czas oczekiwania ze 174 do 251 dni.
NIK stwierdza ponadto, że źle skonstruowany jest model finansowania terapii - jest skomplikowany i nie uwzględnia efektu końcowego. "Tak samo płaci się za świadczenia dobrze i źle wykonane, choć akurat w tej dziedzinie efekt łatwo jest ocenić" #- czytamy na stronie NIK.
Inspektorzy zauważają też, że wydłużają się prace nad określeniem zasad wykonywania zawodu, co zwiększa ryzyko wykonywania zabiegów przez osoby bez kwalifikacji.
W naszym województwie działa 113 poradni rehabilitacyjnych, z czego 39 mieści się w Łodzi. W 206 placówkach pacjenci mogą skorzystać z fizjoterapii.
Anna Leder, rzeczniczka łódzkiego oddziału NFZ, zaznacza, że kolejki do poszczególnych poradni są różnej długości, a wynika to z kilku czynników. - Pacjenci mają ulubione przychodnie, w których rehabilitują się latami, bez względu na to, że muszą czekać w kolejce - mówi Anna Leder. - Na pewno problemem jest starzejące się społeczeństwo, coraz mniej sprawna młodzież i otyłość. Jeżeli rehabilitacja jest pilna, to lekarz na skierowaniu powinien zamieścić taką adnotację.
Pacjenci mogą szukać pomocy nie tylko w poradniach rehabilitacyjnych, ale i na oddziałach rehabilitacji dziennej, stacjonarnej, a zajęcia mogą się odbywać także w ich domach.
NFZ w Łodzi przeznacza coraz większe kwoty na rehabilitację. W ubiegłym roku Fundusz wydał 112,3 mln zł, w tym roku już 113,2 mln zł.
Z danych łódzkiego NFZ wynika, że w grudniu ubiegłego roku w kolejce na zabiegi czekało niewiele ponad 34 tysiące pacjentów, a średni czas spędzony w kolejce wynosił 55 dni. Rekord odnotowano w czerwcu tego roku. Liczba czekających pacjentów przekroczyła 45 tysięcy, a średni czas oczekiwania wynosił 54 dni. W czerwcu na zabiegi przyjęto prawie 14 tysięcy osób. We wrześniu liczba oczekujących spadła do niespełna 43 tysięcy osób, a średni czas oczekiwania wyniósł 65 dni. We wrześniu z zabiegów skorzystało 14,6 tysiąca chorych.
NFZ przygląda się kolejkom do poradni i karze placówki, które nie informują o liczbie oczekujących pacjentów lub nie prowadzą takich list. Nakładane są kary, np. w lipcu ukarano w ten sposób 13 placówek.
Piotr Brzózka, Alicja Zboińska